ترجمه حکمت 232 نهج البلاغه
وَ قَالَ (علیه السلام): مَنْ يُعْطِ بِالْيَدِ الْقَصِيرَةِ، يُعْطَ بِالْيَدِ الطَّوِيلَةِ.
[قال الرضي رحمه الله تعالى و معنى ذلك أن ما ينفقه المرء من ماله في سبيل الخير و البر و إن كان يسيرا فإن الله تعالى يجعل الجزاء عليه عظيما كثيرا؛ و اليدان هاهنا عبارة عن النعمتين ففرّق (علیه السلام) بين نعمة العبد و نعمة الرب تعالى ذكره بالقصيرة و الطويلة، فجعل تلك قصيرة و هذه طويلة لأن نعم الله أبدا تضعف على نعم المخلوق أضعافا كثيرة إذ كانت نعم الله أصل النعم كلها فكل نعمة إليها ترجع و منها تنزع].
ترجمه: محمد دشتی (ره)
ره آورد إنفاق
و درود خدا بر او، فرمود: آن كس كه با دست كوتاه ببخشد، از دستى بلند پاداش گيرد.
سید رضی مى گويد: (معنى سخن اين است كه آنچه انسان از اموال خود در راه خير و نيكى انفاق مى كند، هر چند كم باشد، خداوند پاداش او را بسيار مى دهد، و منظور از «دو دست» در اينجا دو نعمت است، كه امام عليه السّلام بين نعمت پروردگار، و نعمت از ناحيه انسان، را با كوتاهى و بلندى فرق گذاشته است كه نعمت و بخشش از ناحيه بنده را كوتاه، و از ناحيه خداوند را بلند قرار داده است، بدان جهت كه نعمت خدا هميشگى و چند برابر نعمت مخلوق است، چرا كه نعمت خداوند اصل و اساس تمام نعمتها است، بنا بر اين تمام نعمتها به نعمتهاى خدا باز مى گردد، و از آن سرچشمه مى گيرد).
ترجمه ها
لطفاً برای انتخاب یک ترجمه، برروی نام مترجم کلیک کنید.
و فرمود (ع): كسى كه با دست كوتاه ببخشد او را با دست دراز ببخشند.
سید رضی مى گويد: معنى اين عبارت اين است كه انسان مالى را كه در راه خدا انفاق مى كند هر چند، اندك باشد خداى تعالى پاداش او را فراوان خواهد داد. و دو دست، عبارت است از دو نعمت. امام ميان نعمت بنده و نعمت پروردگار فرق گذاشته و از نعمت بنده به دست كوتاه تعبير نموده و از نعمت خدا به دست دراز. زيرا، نعمت خداوندى همواره چند برابر نعمت بنده است. نعمت او اصل همه نعمتهاست و هر نعمت به او باز مى گردد و از او افاضه مى شود.
و آن حضرت فرمود: كسى كه با دست كوتاه ببخشد، با دست بلند بخشيده مى شود.
مؤلف: توضيح اين قطعه اين است كه انسان آنچه را از مال خود در راه خير و نيكوكارى انفاق مى كند اگر چه اندك باشد خداوند جزايش را بر آن اندك بزرگ و بسيار قرار مى دهد. دو دست در اين جا عبارت از دو نعمت است، ولى بين نعمت عبد و نعمت حق فرق گذاشته، نعمت عبد را كوتاه، و نعمت حق را بلند مطرح نموده، چرا كه نعمت حق هميشه چند برابر نعمت خلق است. و نعمتهاى الهى ريشه تمام نعمت هاست، بنا بر اين همه نعمتها به نعمت هاى خداوند باز مى گردد و از آنها پديد مى آيد.
[و فرمود:] آن كه با دست كوتاه ببخشد او را با دست دراز ببخشند.
[مى گويم: معنى آن اين است كه آنچه آدمى از مال خود در راه نيكى و نيكوكارى بخشد، هرچند اندك بود خدا پاداش آن را بزرگ و بسيار دهد، و دو دست در اينجا دو نعمت است و امام ميان نعمت بنده و نعمت پروردگار فرق گذارد، نعمت بنده را دست كوتاه و نعمت خدا را دست دراز نام نهاد، چه نعمتهايى خدا همواره از نعمتهاى آفريدگان فراوانتر است و افزون چرا كه نعمتهاى خدا اصل نعمتهاست و هر نعمتى را بازگشت به نعمت خداست و برون آمدن آن از آن جاست.]
امام عليه السّلام (در سود انفاق) فرموده است:
كسيكه بدست كوتاه (مال و دارائى خود را هر چند اندك باشد در راه خدا) ببخشد بدست دراز (از جانب خدا) بخشش مى يابد.
(سيّد رضىّ «عليه الرّحمة» فرمايد:) و معنى اين فرمايش آنست كه آنچه را شخص از مال و دارائيش در راههاى خير و نيكى انفاق ميكند هر چند اندك باشد خداى تعالى جزاء و مزد آنرا بزرگ و بسيار مى گرداند (چنانكه در قرآن كريم سوره 2 آیه 261 مى فرمايد: «مَثَلُ الَّذِينَ يُنْفِقُونَ أَمْوالَهُمْ فِي سَبِيلِ اللَّهِ كَمَثَلِ حَبَّةٍ أَنْبَتَتْ سَبْعَ سَنابِلَ فِي كُلِّ سُنْبُلَةٍ مِائَةُ حَبَّةٍ وَ اللَّهُ يُضاعِفُ لِمَنْ يَشاءُ وَ اللَّهُ واسِعٌ عَلِيمٌ» يعنى داستان آنانكه داراييهاشان را در راه خدا «به درويشان و مستمندان» مى دهند مانند داستان دانه ايست كه «از آن» هفت خوشه برويد كه در هر خوشه صد دانه باشد «يك دانه هفتصد دانه شود» و خدا «اين مقدار را» براى هر كه خواهد افزايش مى دهد و خدا بسيار بخشنده و دانا است). و مراد از دو دست در اينجا دو نعمت است (نعمتى كه بنده داده و نعمتى كه خدا بخشيده) پس امام عليه السّلام نعمت بنده و نعمت پروردگار را به كوتاهى و درازى از هم جدا ساخته و نعمت بنده را كوتاه و نعمت خدا را دراز قرار داده، زيرا نعمتهاى خدا همواره بر نعمتهاى مخلوق بسيار افزون است، زيرا نعمتهاى خدا اصل و پايه همه نعمتها است و هر نعمتى بسوى آنها باز گشته و از آنها بيرون مى آيد و پيدايش مى يابد.
امام(عليه السلام) فرمود: كسى كه با دست كوتاه ببخشد با دست بلند به او بخشيده مى شود.
مرحوم سيد رضى مى گويد: «معناى اين كلام اين است كه آنچه انسان از اموال خود در راه خير و نيكى انفاق مى كند هرچند كم باشد خداوند جزا و پاداش او را بسيار مى دهد و منظور از دو دست (دست كوتاه و بلند) در اينجا دو نعمت است كه امام(عليه السلام) ميان نعمت پروردگار و نعمت انسان را با كوتاهى و بلندى فرق گذاشته است; نعمت و بخشش از سوى بنده را كوتاه و آنچه را از ناحيه خداوند است بلند شمرده است و اين بدان جهت است كه نعمت خدا همواره چندين برابر نعمت مخلوق است، زيرا نعمت هاى الهى اصل و اساس تمام نعمت هاست; تمام نعمت ها به او باز مى گردد و از سوى او سرچشمه گرفته مى شود (حتى نعمتى كه انسان آن را به ديگرى مى بخشد آن هم از سوى خداست و با توفيق الهى بذل و بخشش مى شود)».