ترجمه حکمت 269 نهج البلاغه
وَ قَالَ (علیه السلام): النَّاسُ فِي الدُّنْيَا عَامِلَانِ، عَامِلٌ عَمِلَ فِي الدُّنْيَا لِلدُّنْيَا، قَدْ شَغَلَتْهُ دُنْيَاهُ عَنْ آخِرَتِهِ، يَخْشَى عَلَى مَنْ يَخْلُفُهُ الْفَقْرَ وَ يَأْمَنُهُ عَلَى نَفْسِهِ، فَيُفْنِي عُمُرَهُ فِي مَنْفَعَةِ غَيْرِهِ؛ وَ عَامِلٌ عَمِلَ فِي الدُّنْيَا لِمَا بَعْدَهَا، فَجَاءَهُ الَّذِي لَهُ مِنَ الدُّنْيَا بِغَيْرِ عَمَلٍ، فَأَحْرَزَ الْحَظَّيْنِ مَعاً وَ مَلَكَ الدَّارَيْنِ جَمِيعاً، فَأَصْبَحَ وَجِيهاً عِنْدَ اللَّهِ، لَا يَسْأَلُ اللَّهَ حَاجَةً فَيَمْنَعُهُ.
ترجمه: محمد دشتی (ره)
روش برخورد با دنيا
و درود خدا بر او، فرمود: مردم در دنيا دو دسته اند، يكى آن كس كه در دنيا براى دنيا كار كرد، و دنيا او را از آخرتش بازداشت، بر بازماندگان خويش از تهيدستى هراسان، و از تهيدستى خويش در امان است، پس زندگانى خود را در راه سود ديگران از دست مى دهد.
و ديگرى آن كه در دنيا براى آخرت كار مى كند، و نعمت هاى دنيا نيز بدون تلاش به او روى مى آورد، پس بهره هر دو جهان را چشيده، و مالك هر دو جهان مى گردد، و با آبرومندى در پيشگاه خدا صبح مى كند، و حاجتى را از خدا درخواست نمى كند جز آن كه روا مى گردد.
ترجمه ها
لطفاً برای انتخاب یک ترجمه، برروی نام مترجم کلیک کنید.
و فرمود (ع): مردم در دنيا دو گونه كار كنند: يكى در دنيا، براى دنيا كار مى كند و دنيا چنانش به خود مشغول داشته كه به آخرتش نمى پردازد و مى ترسد كه بازماندگانش گرفتار فقر شوند و حال آنكه، خود از دنيا در امان است. چنين كسى عمر خود را براى سود ديگران تباه مى كند؛
و آن ديگر در دنيا براى آخرتش كار مى كند، پس بهره او از دنيا بى هيچ رنجى به دستش مى آيد. چنين كسى نصيب خود از دنيا و آخرت فراهم آورد و مالك دو سراى شود. در نزد خداى هم آبرومند است و هر حاجت، كه از او خواهد، برآورد.
و آن حضرت فرمود: مردم در دنيا از جهت عمل دو عاملند: عاملى كه در دنيا براى دنيا كار كند، كه او را دنيايش از آخرتش باز دارد، او بر تهيدستى بازماندگانش مى ترسد و بر تنگدستى خود ايمن است، از اين رو عمرش را براى سود ديگران از دست مى دهد.
و عاملى كه در دنيا براى بعد از دنيا عمل مى كند، و بى آنكه خود را به زحمت اندازد بهره او از دنيا به او مى رسد، بنا بر اين هر دو نصيب را به دست آورده، و هر دو دنيا را مالك شده، و نزد خداوند آبرومند گشته، حاجتى را از خدا نخواهد كه روا نگردد.
[و فرمود:] مردم دنيا در كار دنيا دو گونه اند: آن كه براى دنيا كار كرد و دنيا او را از آخرتش بازداشت، بر بازمانده اش از درويشى ترسان است و خود از دنيا بر خويشتن در امان. پس زندگانى خود را در سود ديگرى دربازد.
و آن كه در دنيا براى پس از دنيا كار كند، پس بى آنكه كار كند بهره وى را از دنيا بسوى او تازد، و هر دو نصيب را فراهم كرده و هر دو جهان را به دست آورده، چنين كس را نزد خدا آبروست و هر چه از خدا خواهد از آن اوست.
امام عليه السّلام (در باره كوشش براى دنيا و آخرت) فرموده است:
1- مردم در دنيا دو دسته اند: يكى در دنيا براى دنيا كار ميكند كه او را دنيا گرفتار ساخته و از (كار) آخرتش باز داشته، مى ترسد باز ماندگانش به تنگدستى دچار شوند (براى آنها مال و دارائى مى اندوزد تا نيازمند نشوند) و از تنگدستى خود ايمن و آسوده گشته (براى گرفتارى روز رستخيز كارى انجام نمى دهد و در فكر تنگدستى آنروز نيست، يا به اين معنى كه باك ندارد و خود در تنگى بسر برد تا مال و دارائى براى فرزندانش گرد آورد) پس زندگى خود را در سود ديگرى بسر مى رساند،
2- و يكى در دنيا براى آخرت كار ميكند و بى آنكه كار كند آنچه براى او (مقدّر) است از دنيا مى رسد، پس هر دو بهره را جمع نموده و هر دو سرا را بدست آورده است، و نزد خدا با آبرو گشته و از او حاجتى نخواهد كه روان سازد (زيرا آبرومندى او نزد خدا مستلزم رواشدن درخواستهاى او است).
امام عليه السلام فرمود: مردم در دنيا دو گروهند: گروهى تنها براى دنيا تلاش مى كنند و دنيايشان آنان را از آخرتشان بازداشته است. نسبت به بازماندگان خود از فقر وحشت دارند ولى از فقر خويش (براى جهان ديگر) خود را در امان مى دانند، ازاينرو عمر خود را در منافع ديگران فانى مى سازند (و دست خالى به آخرت مى روند). گروه ديگر براى آنچه بعد از دنياست تلاش مى كنند؛ سهم آنان بدون نياز به كار و كوشش فراوان از دنيا به آنهامى رسد.چنين كسانى هردوسودرابرده اندوهردو سرارا باهم مالك شده اند. آنها در درگاه خدا آبرومندند و هرچه بخواهند خداوند از آنها دريغ نمى دارد.