ترجمه حکمت 130 نهج البلاغه

وَ قَالَ(علیه السلام) وَ قَدْ رَجَعَ مِنْ صِفِّينَ فَأَشْرَفَ عَلَى الْقُبُورِ بِظَاهِرِ الْكُوفَةِ: يَا أَهْلَ الدِّيَارِ الْمُوحِشَةِ وَ الْمَحَالِّ الْمُقْفِرَةِ وَ الْقُبُورِ الْمُظْلِمَةِ، يَا أَهْلَ التُّرْبَةِ، يَا أَهْلَ الْغُرْبَةِ، يَا أَهْلَ الْوَحْدَةِ، يَا أَهْلَ الْوَحْشَةِ، أَنْتُمْ لَنَا فَرَطٌ سَابِقٌ وَ نَحْنُ لَكُمْ تَبَعٌ لَاحِقٌ؛ أَمَّا الدُّورُ فَقَدْ سُكِنَتْ، وَ أَمَّا الْأَزْوَاجُ فَقَدْ نُكِحَتْ، وَ أَمَّا الْأَمْوَالُ فَقَدْ قُسِمَتْ. هَذَا خَبَرُ مَا عِنْدَنَا، فَمَا خَبَرُ مَا عِنْدَكُمْ؟ ثُمَّ الْتَفَتَ إِلَى أَصْحَابِهِ فَقَالَ: أَمَا لَوْ أُذِنَ لَهُمْ فِي الْكَلَامِ لَأَخْبَرُوكُمْ أَنَّ خَيْرَ الزَّادِ التَّقْوى.

ترجمه: محمد دشتی (ره)

اخلاقی معنوی 

توجّه به فنا پذيرى دنيا

(امام عليه السّلام، وقتى از جنگ صفّين برگشت و به قبرستان پشت دروازه كوفه رسيد رو به مردگان كرد و فرمود): اى ساكنان خانه هاى وحشت زا، و محلّه هاى خالى و گروهاى تاريك، اى خفتگان در خاك، اى غريبان، اى تنها شدگان، اى وحشت زدگان، شما پيش از ما رفتيد و ما در پى شما روانيم، و به شما خواهيم رسيد.

امّا خانه هايتان ديگران در آن سكونت گزيدند و امّا زنانتان با ديگران ازدواج كردند، و امّا اموال شما در ميان ديگران تقسيم شد. اين خبرى است كه ما داريم، حال شما چه خبر داريد؟ (سپس به اصحاب خود رو كرد و فرمود) بدانيد كه اگر اجازه سخن گفتن داشتند، شما را خبر مى دادند كه: بهترين توشه، تقوا است.

ترجمه ها

لطفاً برای انتخاب یک ترجمه، برروی نام مترجم کلیک کنید.

از صفين بازگشته بود، گذارش به گورستان بيرون كوفه افتاد. چنين فرمود:

اى ساكنان خانه هاى وحشتزا و محله هاى تهى و گورهاى تاريك، اى در خاك غنودگان، اى غريبان، اى ترسندگان، شما در رفتن بر ما پيشى گرفته ايد و ما از پى شما مى آييم.

اما خانه هايتان، ديگران در آنها آرميده اند و امّا زنانتان، ديگران آنان را به زنى گرفته اند، اما اموالتان به ميان ديگران تقسيم شده. اينها خبرهايى بود كه ما داشتيم، شما چه خبر داريد؟ [سپس، به اصحابش روى كرد و فرمود:] اگر اينان رخصت سخن گفتن مى داشتند، به شما مى گفتند كه بهترين توشه ها پرهيزگارى است.

و آن حضرت وقتى از صفّين بازگشت به گورستان بيرون كوفه نظر كرد و فرمود:

اى صاحبان سراهاى وحشت زا، و مكانهاى بى آب و گياه، و قبرهاى تاريك، اى خاكيان، اى غريبان، اى بى كسان، اى وحشت زدگان، شما ما را پيشرويد كه بر ما پيشى جستيد، و ما شما را پيرويم كه به دنبال شما مى رسيم. اما خانه ها: غير شما در آن ساكن شدند، امّا همسران: ديگران با آنان ازدواج كردند، اما اموال: همه آنها تقسيم شد. اين است خبرى كه نزد ماست، خبر آنچه نزد شماست چيست؟ پس رو به جانب ياران كرد و فرمود: اگر به آنان اجازه سخن مى دادند به شما مى گفتند كه بهترين توشه تقواست.

[و چون از صفين باز مى گشت، به گورستان برون كوفه نگريست و فرمود:]

اى آرميدگان خانه هاى هراسناك، و محلتهاى تهى و گورهاى تاريك، و اى غنودگان در خاك اى بى كسان، اى تنها خفتگان اى وحشت زدگان شما پيش از ما رفتيد و ما بى شماييم و به شما رسندگان. امّا خانه ها، در آنها آرميدند، امّا زنان، به زنى شان گزيدند. امّا مالها، بخش گرديدند. خبر ما جز اين نيست، خبرى كه نزد شماست چيست؟

[سپس به ياران خود نگريست و فرمود:] اگر آنان را رخصت مى دادند كه سخن گويند شما را خبر مى دادند كه بهترين توشه ها پرهيزگارى است.

امام عليه السّلام هنگاميكه از (جنگ) صفّين بازگشت و به گورستان بيرون كوفه رسيد (در باره پرهيزكارى) فرمود:

  1. اى ساكنين سراهاى ترسناك، و جاهاى بى كس و بى آب و گياه، و گورهاى تاريك، اى ساكنين خاك، اى دور ماندگان از وطن، اى بى كسان، اى ترسناكان، شما پيشرو ماييد كه جلو رفته ايد، و ما پيرو شماييم كه بشما مى رسيم، امّا خانه ها (تان) را ساكن شدند، و امّا زنان (تان) را گرفتند، و امّا دارائيها (تان) را پخش كردند، اين آگهى از چيزيست كه نزد ما است پس خبر آنچه نزد شما است چيست؟
  2. پس از آن بسوى يارانش نظر افكنده فرمود: بدانيد اگر ايشان را در سخن اجازه و فرمان بود بشما خبر مى دادند كه بهترين توشه (در اين راه) تقوى و پرهيزكارى است.

امام عليه السلام از ميدان (پرغوغا و مملو از تأسف) صفين باز گشته بود، به كنار قبرستانى كه پشت دروازه كوفه بود رسيد (رو به سوى آنها كرده) فرمود: اى ساكنان خانه‌هاى وحشتناك و سرزمين‌هاى خالى و قبرهاى تاريك! اى خاك‌نشينان! اى غريبان! اى تنهايان! و اى وحشت‌زدگان! شما در اين راه پيشگام ما بوديد و ما نيز به دنبال شما خواهيم آمد؛ اما خانه‌هايتان را ديگران ساكن شدند، همسرانتان (اگر جوان بودند) به نكاح ديگران درآمدند و اموالتان (در ميان ورثه) تقسيم شد. اينها خبرهايى است كه نزد ماست، نزد شما چه خبر؟ سپس امام عليه السلام رو به‌سوى اصحاب و ياران كرد و فرمود : آگاه باشيد اگر به آنها اجازه سخن گفتن داده مى‌شد به شما خبر مى‌دادند كه بهترين زاد و توشه (براى سفر آخرت) تقوا و پرهيزگارى است».