ترجمه حکمت 343 نهج البلاغه

وَ قَالَ (عليه السلام): الْأَقَاوِيلُ مَحْفُوظَةٌ، وَ السَّرَائِرُ مَبْلُوَّةٌ، وَ كُلُّ نَفْسٍ بِما كَسَبَتْ رَهِينَةٌ. وَ النَّاسُ مَنْقُوصُونَ مَدْخُولُونَ، إِلَّا مَنْ عَصَمَ اللَّهُ؛ سَائِلُهُمْ مُتَعَنِّتٌ، وَ مُجِيبُهُمْ مُتَكَلِّفٌ؛ يَكَادُ أَفْضَلُهُمْ رَأْياً، يَرُدُّهُ عَنْ فَضْلِ رَأْيِهِ الرِّضَى وَ السُّخْطُ؛ وَ يَكَادُ أَصْلَبُهُمْ عُوداً، تَنْكَؤُهُ اللَّحْظَةُ وَ تَسْتَحِيلُهُ الْكَلِمَةُ الْوَاحِدَة.

ترجمه: محمد دشتی (ره)

سیاسی علمی 

شناخت مردم و ضدّ ارزشها

و درود خدا بر او، فرمود: گفتارها نگهدارى مى شود، و نهان ها آشكار، و هر كسى در گرو اعمال خويش است.

و مردم گرفتار كمبودها و آفت هايند جز آن را كه خدا نگهدارد، در خواست كنندگانشان مردم آزار، و پاسخگويان به زحمت و رنج دچارند.

و آن كس كه در انديشه از همه برتر است با اندك خشنودى يا خشمى از رأى خود باز مى گردد. و آن كس كه از همه استوارتر است از نيم نگاهى ناراحت شود يا كلمه اى او را دگرگون سازد.

ترجمه ها

لطفاً برای انتخاب یک ترجمه، برروی نام مترجم کلیک کنید.

و فرمود (ع): گفته ها نوشته شده و رازها آشكار گشته و هر كس در گرو كارى است كه كرده.

مردم، ناقصان اند و معيوبان، مگر آنكه خدايش در امان دارد. آنكه مى پرسد، قصد آزار دارد و آنكه پاسخ مى دهد به تكلّف دهد.

كسى را كه انديشه برتر است، خشنودى يا خشم ديگرانش از انديشه اش منصرف دارد. آنكه از همه پايدارتر و سخت تر مى نمايد، بسا از نيم نگاهى آزرده گردد يا به يك سخن دگرگون شود.

و آن حضرت فرمود: همه گفته ها نزد خدا محفوظ، و تمام باطن ها آزموده شده است، و هر كسى در گرو اعمال خود است.

مردم ناقص و دچار عيبند جز كسى كه خدا او را حفظ كرده، پرسندگانشان مردم آزار، و پاسخ دهندگانشان در جواب گفتن دچار تكلّف اند، برترين آنان را در رأى خشنودى و غضب از رأى نيكو باز مى گرداند، و استوارترين آنها را نگاهى يا كلمه اى دگرگون مى سازد.

[و فرمود:] گفتارها سپرده نزد نگه دار است و نهفته ها آشكار، و هر نفس بدانچه كرده گرفتار.

و مردم ناقص عقل و بيمار، جز آن را كه خداست نگه دار. پرسنده شان مردم آزار و پاسخ دهنده شان به تكلف در گفتار.

آن كه رايى بهتر داند، بود كه خشنودى يا خشمى وى را بگرداند، و آن كه از همه استوارتر است از نيم نگاهى بيازارد يا كلمه اى وى را دگرگون دارد.

امام عليه السّلام (در ترغيب به شايسته و دورى از ناپسنديده) فرموده است:
1- گفتارها نگاه دارى شده (فرشتگان آنها را بر صفحه اعمال ضبط مى نمايند چنانكه در قرآن كريم سوره 50 آیه 18 مى فرمايد: «ما يَلْفِظُ مِنْ قَوْلٍ إِلَّا لَدَيْهِ رَقِيبٌ عَتِيدٌ» يعنى سخنى از دهان بيرون نيافكند جز آنكه نزد آن «يا نزد گوينده» رقيب عتيد يعنى نگهبان آماده «دو فرشته مأمور نگارش اعمال خير و شرّ» مى باشد) و رازهاى پنهان هويدا گرديده (چنانكه در قرآن كريم سوره 86 آیه 9 مى فرمايد: «يَوْمَ تُبْلَى السَّرائِرُ» يعنى روزى كه رازهاى پنهان آشكار گردد) و (در سوره 74 آیه 38 مى فرمايد: «كُلُّ نَفْسٍ بِما كَسَبَتْ رَهِينَةٌ» يعنى) هر كس گرو و پاى بند كرده خود مى باشد (به جزاى آن مى رسد)
2- و مردم (از رشد) ناقصند و (از عقل) معيوب مگر آنرا كه خدا حفظ كند (از نقص و عيب آراسته اش گرداند، زيرا) پرسش كننده ايشان مى خواهد شخص را برنج انداخته آزار دهد، و پاسخ دهنده آنها (چون مى خواهد از هيچ پاسخى باز نماند) رنج را بخود هموار مى نمايد،
3- آنكه انديشه اش از ايشان درستتر است زود خوشنودى و خشم او را از انديشه نيكويش بر مى گرداند (اگر از كسى يا مطلبى خوشنود گشته يا بخشم آيد انديشه نيكويش را بكار نيندازد و از عيب آنچه از آن خوشنود شده چشم بپوشد و در آنچه از آن بخشم آمده عيب گيرد) و آنكه خردمنديش از آنها استوارتر است زود يك نگاه كردن به گوشه چشم او را زيان رساند (بر خلاف دستور عقل رفتار نموده ارجمنديش را از دست مى دهد) و يك كلمه او را از حالى بحال ديگر مى گرداند (بر اثر گفتارى بخشم آمده كار ناشايسته ميكند).

امام عليه السلام فرمود: گفتار انسانها نگهدارى مى شود و باطن آنها آزموده خواهد شد و هركس در گرو اعمال خويش است. مردم همگى در نُقصانند و داراى عيوبى هستند جز كسى كه خدا او را حفظ كند (زيرا) سؤال كنندگان آنان درپى بهانه جويى و آزارند وپاسخ دهندگان، توجيه گر و گرفتار تكلفند. حتى برترين آنها ازنظر فكر وانديشه، به سبب حب وبغض، از رأى خود بازمى گردد و با استقامت ترين آنها (گاه) با يك نگاه يا يك كلمه دگرگون مى شوند (از چنين افرادى بايد به خدا پناه برد).