ترجمه حکمت 459 نهج البلاغه
وَ قَالَ (عليه السلام): يَغْلِبُ الْمِقْدَارُ عَلَى التَّقْدِيرِ، حَتَّى تَكُونَ الْآفَةُ فِي التَّدْبِيرِ.
قال الرضي و قد مضى هذا المعنى فيما تقدم برواية تخالف هذه الألفاظ.
ترجمه: محمد دشتی (ره)
شناخت جايگاه جبر و اختيار
و درود خدا بر او، فرمود: تقدير الهى چنان بر محاسبات ما چيره شود كه تدبير، سبب آفت زدگى باشد.(1)
سید رضی مى گويد: «مفهوم اين حكمت در حكمت 16 با عبارت ديگرى نقل شد»).
- نقد مکتب وُلونتاریسم Voluntarism (مکتب اصالت اراده و اختیار) که هرگونه جبری را نفی می کند، زیرا در اسلام، انسان با کمکِ خدا عمل می کند.
ترجمه ها
لطفاً برای انتخاب یک ترجمه، برروی نام مترجم کلیک کنید.
و فرمود (ع): تقدير بر تدبير چيره مى شود، به گونه اى كه گاهى آفت و تباهى در تدبير است.
سيد رضى گويد: اين معنى پيش از اين در روايتى ديگر با الفاظى ديگر آمده است.
و آن حضرت فرمود: مقدّرات بر تدبير غالب آيند تا بدان جا كه گاهى آفت آدمى به تدبير خود اوست.
اين معنا در گذشته (شماره 16) به روايت با الفاظ ديگر گذشت.
[و فرمود:] تقدير بر تدبير چيره شود چندان كه آفت در تدبير بود.
[و اين معنى در پيش آورده شد با تعبيرى مخالف اين الفاظ]. (شماره 16).
امام عليه السّلام (در اعتماد نداشتن بتدبير و پايان بينى) فرموده است:
قضاء و قدر الهىّ بر حسابگرى (بنده چيزى را براى خود) پيشى مى گيرد بطوريكه (گاهى) آفت و تباهى در تدبير و پايان بينى مى باشد (پس نبايد شخص دست از توكّل برداشته بتدبير و انديشه خود اطمينان نمايد.)
(سيّد رضىّ «عليه الرّحمة» فرمايد:) اين معنى پيش از اين (در فرمايش شانزدهم) به روايتى كه الفاظ آن با اين الفاظ تفاوت دارد گذشت.
امام(عليه السلام) فرمود: مقدرات بر تقدير و تدبير (ما) غلبه مى كند تا آن جا كه (گاه) آفت انسان در تدبير اوست.
مرحوم سيد رضى مى گويد: «همين مضمون پيش از اين (در حكمت 16) با عبارت ديگرى و با تفاوت (مختصرى) گذشت».