ترجمه نامه 16 نهج البلاغه
و كان يقول (علیه السلام) لأصحابه عند الحَرب:
لَا تَشْتَدَّنَّ عَلَيْكُمْ فَرَّةٌ بَعْدَهَا كَرَّةٌ وَ لَا جَوْلَةٌ بَعْدَهَا حَمْلَةٌ، وَ أَعْطُوا السُّيُوفَ حُقُوقَهَا وَ [وَطِّنُوا] وَطِّئُوا لِلْجُنُوبِ مَصَارِعَهَا، وَ اذْمُرُوا أَنْفُسَكُمْ عَلَى الطَّعْنِ الدَّعْسِيِّ وَ الضَّرْبِ الطِّلَحْفِيِّ، وَ أَمِيتُوا الْأَصْوَاتَ فَإِنَّهُ أَطْرَدُ لِلْفَشَلِ. فَوَ الَّذِي فَلَقَ الْحَبَّةَ وَ بَرَأَ النَّسَمَةَ مَا أَسْلَمُوا وَ لَكِنِ اسْتَسْلَمُوا وَ أَسَرُّوا الْكُفْرَ، فَلَمَّا وَجَدُوا أَعْوَاناً عَلَيْهِ أَظْهَرُوه.
ترجمه: محمد دشتی (ره)
(دستور العمل امام به هنگام آغاز جنگ در سال 37 هجرى در ميدان صفّين).
آموزش تاكتيك هاى نظامى
عقب نشينى هايى كه مقدّمه هجوم ديگرى است، و ايستادنى كه حمله در پى دارد نگرانتان نسازد. حق شمشيرها را اداء كنيد، و پشت دشمن را به خاك بماليد، و براى فرو كردن نيزه ها، و محكم ترين ضربه هاى شمشير، خود را آماده كنيد، صداى خود را در سينه ها نگهداريد كه در زدودن سستى نقش بسزايى دارد.
به خدايى كه دانه را شكافت، و پديده ها را آفريد، آنها اسلام را نپذيرفتند، بلكه به ظاهر تسليم شدند، و كفر خود را پنهان داشتند و آنگاه كه ياورانى يافتند آن را آشكار ساختند.
ترجمه ها
لطفاً برای انتخاب یک ترجمه، برروی نام مترجم کلیک کنید.
هنگام جنگ به ياران خود مى فرمود:
بر شما گران نيايد، گريختنى كه پس از آن بازگشتنى باشد، يا واپس نشستنى كه از پى آن حمله اى بود. حقّ شمشيرهاتان را ادا كنيد و پهلوهاى دشمن را بر خاك هلاك آوريد. همواره آزمند آن باشيد كه نيزه هايتان تن ها را بشكافد و ضربتهايتان سخت و كشنده باشد. آوازها را در سينه ها حبس كنيد، كه اين سكوت سستى را از مرد جنگجو دور مى كند.
سوگند به كسى كه دانه را شكافته و جانداران را آفريده، كه اينان اسلام را نپذيرفته اند بلكه تسليم شده اند. و كفر را در دل نهان داشته اند و چون يارانى بيابند، آشكارش سازند.
با يارانش وقت جنگ مى فرمود:
گريزى كه از پى آن برگشتن، و گردشى كه به دنبال آن حمله است شما را سخت نيايد، حقّ شمشيرها را ادا كنيد، پهلوى دشمن را به خاك رسانيد، نفوس خود را براى زدن نيزه كارى، و ضربت شديد شمشير تشويق كنيد، صداها را در سينه خاموش نماييد، كه براى دور كردن ترس و بد دلى مؤثر است.
به خدايى كه دانه را شكافت و انسان را به وجود آورد، اينان از روى حقيقت اسلام نياوردند، اسلامشان از روى ترس بود و كفر را در درون خود پنهان داشتند، و چون يار و ياور يافتند آن را ظاهر نمودند.
و هنگام آغاز نبرد به ياران خود مى فرمود:
دشوار مشماريد گريزى را كه پس آن بازگشتن بود يا پس نشستنى كه در پى آن روى آوردن. حقّ شمشيرها را بگذاريد و پهلوهاى -دشمن- را به خاك در آريد، و بكوشيد تا نيزه را هر چه كارگرتر فرو بريد و ضربت را هر چه سخت تر و دم فرو بنديد كه دم فروبستن بد دلى را بيشتر دور كند.
به خدايى كه دانه را كفيده و جاندار را آفريده، اسلام را نپذيرفتند بلكه از بيم تسليم شدند و كفر را نهفتند. چون يارانى بيابند كفر آشكار كنند -و از اسلام سر بتابند-.
امام عليه السّلام هنگام جنگ (در باره زد و خورد با دشمن) بياران خود مى فرمود:
(1) گريزى كه در پى آن بازگشت، و شكستى كه بعد از آن هجوم و حمله به دشمن است بر شما ناگوار نباشد (ننگ ندانيد، چنانكه اعراب تصوّر ميكنند، زيرا بسا مصلحت در گريز است تا دشمنان سنگرهايشان رها كرده پيش آيند و شما از پشت سر حمله نموده آنها را محاصره نمائيد، يا آنكه اگر بر اثر هجوم دشمن گريختيد نوميد نشويد، بلكه سبب شكست خود را تدارك كرده باز گرديد)
(2) و حقوق شمشيرها را بپردازيد (با دلاورى شمشير بر دشمن فرود آوريد) و پهلوها (ى آنها) را بر زمين برسانيد (آنان را بخاك افكنده نابود سازيد) و به نيزه افكندنى كه به اندرون (دشمن) كارگر شده و به شمشير زدن استوار خود را وادار ساخته بسيار كوشش داشته باشيد، و آوازها را بميرانيد (اضطراب و نگرانى بخود راه نداده با دل آرام رو به دشمن آوريد) زيرا آن بيشتر ترس و نگرانى را دور ميكند،
(3) سوگند به آن كه دانه را شكافت و انسان را آفريد (منافقين و دو رويان مانند معاويه و عمرو ابن عاص و مروان و ديگران در باطن) اسلام نياوردند، ولى (از ترس) زير بار رفتند (خود را مسلمان جلوه دادند) و كفر (شان) را پنهان داشتند، و هنگامى كه براى آن يارى كنندگان يافتند آنرا آشكار ساختند (پرچم مخالفت با دين و زد و خورد با ما را افراشتند).
از فرار و عقب نشينى هايى که پس از آن، حمله تازه اى به دشمن است نگران نباشيد و همچنين از جولانى که بعد از آن، حمله صورت مى گيرد ناراحت نشويد. حق شمشيرها را ادا کنيد و جاى درغلطيدن دشمن را مهيّا سازيد.
خود را براى زدن سخت ترين نيزه و شديدترين ضربه شمشير بر پيکر دشمن به هيجان در آوريد، صداها را خاموش کنيد که در بيرون راندن سستى بسيار مؤثّر است.
سوگند به آن کس که دانه را شکافته و انسان ها را آفريده دشمنان ما، اسلام را هرگز نپذيرفتند، بلکه در ظاهر تسليم شدند و کفر را در درون پنهان داشتند و هنگامى که ياورانى بر ضد اسلام يافتند، آنچه را پنهان کرده بودند آشکار ساختند!