ترجمه خطبه 120 نهج البلاغه
و من كلام له (علیه السلام) يذكر فضله و يعظ الناس:
تَاللَّهِ لَقَدْ عُلِّمْتُ تَبْلِيغَ الرِّسَالاتِ وَ إِتْمَامَ الْعِدَاتِ وَ تَمَامَ الْكَلِمَاتِ وَ عِنْدَنَا أَهْلَ الْبَيْتِ أَبْوَابُ الْحُكْمِ وَ ضِيَاءُ الْأَمْرِ. أَلَا وَ إِنَّ شَرَائِعَ الدِّينِ وَاحِدَةٌ وَ سُبُلَهُ قَاصِدَةٌ مَنْ أَخَذَ بِهَا لَحِقَ وَ غَنِمَ وَ مَنْ وَقَفَ عَنْهَا ضَلَّ وَ نَدِمَ.
اعْمَلُوا لِيَوْمٍ تُذْخَرُ لَهُ الذَّخَائِرُ وَ تُبْلَى فِيهِ السَّرَائِرُ وَ مَنْ لَا يَنْفَعُهُ حَاضِرُ لُبِّهِ فَعَازِبُهُ عَنْهُ أَعْجَزُ وَ غَائِبُهُ أَعْوَزُ وَ اتَّقُوا نَاراً حَرُّهَا شَدِيدٌ وَ قَعْرُهَا بَعِيدٌ وَ حِلْيَتُهَا حَدِيدٌ وَ شَرَابُهَا صَدِيدٌ. أَلَا وَ إِنَّ اللِّسَانَ الصَّالِحَ يَجْعَلُهُ اللَّهُ تَعَالَى لِلْمَرْءِ فِي النَّاسِ خَيْرٌ لَهُ مِنَ الْمَالِ يُورِثُهُ مَنْ لَا يَحْمَدُهُ.
ترجمه: محمد دشتی (ره)
و من كلام له (علیه السلام) يذكر فضله و يعظ الناس
ياد آورى ويژگى هاى اهل بيت عليه السّلام و اندرز ياران
به خدا سوگند تبليغ رسالت ها، وفاى به پيمان ها، و تفسير اوامر و هشدارهاى الهى به من آموزش داده شده، درهاى دانش و روشنايى امور انسان ها نزد ما اهل بيت پيامبر عليهم السّلام است. آگاه باشيد كه قوانين دين يكى و راههاى آن آسان و راست است، كسى كه از آن برود به قافله و سر منزل رسد، و غنيمت برد، و هر كس كه از آن راه نرود گمراه شده پشيمان گردد.
مردم براى آن روز كه زاد و توشه ذخيره مى كنند، و اسرار آدميان فاش مى گردد، عمل كنيد. كسى كه از خرد خويش بهرمند نگردد براى پند گرفتن از عقل و فكر ديگران عاجزتر است، كه آن غائب براى كمك كردن از عقل حاضر او ناتوان تر است. از آتشى بپرهيزيد كه حرارتش شديد، و عمق آن ناپيدا، و زيور آن غل و زنجير، آشاميدنى آن زرد آب و چرك جوشان است. آگاه باشيد نام نيكى كه خدا براى كسى ميان مردم قرار دهد، بهتر از مالى است كه براى ديگران باقى مى گذارد كه او را ستايش نمى كنند.(1)
- سعدی: نام نیکو گر بماند ز آدمی *** بِه کز او ماند سرای زرنگار
ترجمه ها
لطفاً برای انتخاب یک ترجمه، برروی نام مترجم کلیک کنید.
به خدا سوگند، رساندن پيامها و وفاى به وعده ها و معنى كلمات را به من آموختند. ابواب حكمت، نزد ما اهل بيت است و چراغ دين را ما افروخته ايم.
بدانيد، كه راههاى دين همه يك راه است، راهى هموار و مستقيم. هر كه قدم در آن نهد به مقصد رسد و غنيمت برد و هر كه بدان راه نرود گمراه شود و پشيمانى برد.
براى روزى كه همه اندوخته ها براى آن روز است عمل كنيد. روزى كه رازهاى درون آشكار شود، كسى را كه عقل حاضر خود سود ندهد، عقلى كه غايب از اوست، عاجزتر از آن است كه سودش دهد. از آتشى كه گرميش سخت است و ژرفايش بسيار و زيورش آهن [و نوشيدنيش چرك وريم،] بپرهيزيد.
بدانيد ذكر خيرى كه خدا در دهان مردم اندازد از مالى كه به ميراث مى گذارد تا ديگران بخورند و زبان به سپاس نگشايند، بسى بهتر است.
از سخنان آن حضرت است در فضيلت خود و موعظه ياران:
به خدا سوگند كه تبليغ احكام الهى، و تحقق بخشيدن وعده ها (ى حق)، و همه كلمات به من تعليم داده شده. ابواب حكمت و روشنى امر نزد ما اهل بيت است.
بدانيد كه قوانين دين يكى است، و راههاى آن راست و روشن است، كسى كه آن را پيش گيرد به حق رسد و غنيمت برد، و هر كه از آن باز ايستد گمراه گردد و پشيمان شود.
عمل كنيد براى روزى كه ذخيره ها براى آن اندوخته شود، و پنهانها در آن آشكار گردد.
كسى كه عقل موجودش او را سود ندهد عقل ناموجود و از دست رفته اش از سود رساندن به او عاجزتر خواهد بود.
بپرهيزيد از آتشى كه حرارتش شديد و عمقش زياد، و زيورش غل و زنجير آهنين، و آشاميدنيش آب گنديده و جوشان است.
بدانيد نام نيكى كه خداوند براى انسان در بين مردم قرار دهد بهتر است از ثروتى كه براى وارثى به ارث بگذارد كه آن وارث سپاسگزار آن نباشد.
به خدا كه دانستم رساندن پيامها را، و انجام دادن وعده ها را، و بيان داشتن امر و نهى ها را. درهاى حكمت الهى نزد ما اهل بيت گشوده است، و چراغ دين با راهنمايى ما افروخته است.
بدانيد كه راههاى دين -كه نزد ماست- يك راه است، و آن راست -و كوتاه است- كسى كه آن راه را پيش گيرد، به منزل رسيده و غنيمت برده، و كسى كه در آن نرود، گمراه است، و پشيمانى خورده.
براى روزى كار كنيد كه اندوخته ها براى آن نهند تا به كار شود، و رازها در آن روز آشكار شود.
آن را كه سودش ندهد خردى كه دارد، چگونه از خردى كه با او نيست سود بردارد كه آن غايب، ناتوانتر است از آنچه پيداست. و آن پنهان، محتاجتر است از آنچه هويداست.
از آتشى بپرهيزيد، كه گرمى آن سخت است و ژرفاى آن دورتك و پر از بيم، زيور آن آهن و نوشيدنى آن زردآب و چرك و ريم.
بدانيد نام نيك كه خدا براى كسى ميان مردم گذارد، بهتر از مال است كه او براى كسى نهد، كه او را سپاس ندارد.
از سخنان آن حضرت عليه السّلام است (در مدح و منقبت خود و ائمّه اطهار عليهم السّلام و دستور به اطاعت و پيروى مردم از ايشان و ترغيب بعمل صالح و ياد آورى سختى عذاب روز رستخيز):
(1) سوگند بخدا رساندن پيغامها و وفاى به وعده ها و همه معانى (و تفسير و تأويل قرآن كريم) را ياد گرفتم (پيغمبر اكرم بمن ياد داد)
(2) و ابواب علم و معرفت (دانشها و خدا شناسى) و راه روشن (رستگارى در دين و دنيا) نزد ما اهل بيت (امام و يازده فرزند آن بزرگوار عليهم السّلام) مى باشد (پس براى رسيدن به سعادت هميشگى و رهائى از بدبختى بايد از ما اطاعت و پيروى شود)
(3) آگاه باشيد احكام و قوانين دين خداوند سبحان يكنواخت است (آنچه ما مى گوئيم همان فرمايشات رسول خدا است و اختلافى در آنها نيست) و راههاى آن هموار و راست (اعوجاج و كجى يعنى ضلالت و گمراهى در آنها نيست، پس) هر كه از احكام پيروى نموده در آن راهها قدم نهاد بحقّ ملحق و بهره مند شد، و هر كه زير بار نرفت (از احكام پيروى نكرده در آن راهها قدم ننهاد) گمراه و پشيمان شد.
(4) عمل كنيد (طبق دستور خدا و رسول و ائمّه هدى) براى روزى (قيامت) كه ذخيره ها براى آنروز اندوخته ميشود، و انديشه ها (ى درست و نادرست و اعمال نيك و بد) در آنروز آشكار مى گردد،
(5) و بكسيكه عقل و انديشه حاضر او سودى نرساند عقلى كه از او دور و پنهانست ناتوانتر است به سود رساندن و ناياب (هر كه امروز كارى انجام نداده وقت را ضائع و تباه نمايد فردا از كار درمانده تر و اميد اصلاح از او كمتر باشد، پس بدستور خدا و رسول و ائمّه رفتار نمائيد شايد فردا مرگ شما را دريابد و فرصت از دست برود)
(6) و بپرهيزيد از آتشى كه گرمى آن سخت و ژرفى آن بسيار و زيور آن آهن و آشاميدنى آن زرداب است.
(7) آگاه باشيد نام نيكوئى كه خداوند به شخصى در ميان مردم عطاء فرمايد بهتر است از ثروت و دارائى كه بميراث مى گذارد براى كسيكه سپاسگزار او نباشد (كار خوب و انفاق و بخشش در راه خدا كه موجب نام نيكو در دنيا و ثواب در آخرت است بهتر است از دارائى كه براى ديگرى بميراث گذارد، زيرا نام نيكو در ميان مردم سبب ميشود كه از خويشان و بيگانگان هر كه بشنود طلب مغفرت كند و امّا ارث فقط به ارث برنده نتيجه مى بخشد. در خطبه بيست و سوّم در شرح جمله «و لسان الصّدق يجعله اللّه للمرء فى النّاس خير له من المال يورّثه غيره» اين موضوع مفصّلتر بيان شد).
به خدا سوگند! تبليغ رسالتها، و وفاى به وعده ها، و تفسير کلمات الهى، به من آموخته شده است، و درهاى حکمت و احکام الهى، و اسباب روشنايى امور نزد ما اهل بيت است.
آگاه باشيد! تعليمات و قوانين دين، يکى است و راه هاى آن مستقيم و نزديک و سهل است. کسى که از آن راه برود به منزل مقصود مى رسد و غنيمت مى برد، و آن کس که از آن باز ايستد گمراه و پشيمان مى گردد.
براى آن روز که ذخيره ها پس انداز مى شود و اسرار درون فاش مى گردد، عمل (صالح) انجام دهيد، کسى که از عقل موجود خويش بهره نگيرد، در بهره گيرى از مسائل عقلى دور دست ناتوان تر، و در استفاده از عقل پنهان (مسائل پيچيده) بى نصيب تر خواهد بود.
از آتشى که حرارتش شديد و عمق آن زياد و زيورش غل و زنجير آهنين است، و آشاميدنى آن آب جوشان است بپرهيزيد!
آگاه باشيد! نام نيکى که خداوند پس از درگذشت انسان، براى او در ميان مردم قرار مى دهد بهتر از مالى است که انسان آن را به ارث براى کسانى مى گذارد که هرگز سپاسش را نمى گويند!