ترجمه خطبه 14 نهج البلاغه

و من كلام له (علیه السلام) في مثل ذلك:

أَرْضُكُمْ قَرِيبَةٌ مِنَ الْمَاءِ بَعِيدَةٌ مِنَ السَّمَاءِ خَفَّتْ عُقُولُكُمْ وَ سَفِهَتْ حُلُومُكُمْ فَأَنْتُمْ غَرَضٌ لِنَابِلٍ وَ أُكْلَةٌ لِآكِلٍ وَ فَرِيسَةٌ لِصَائِلٍ.

ترجمه: محمد دشتی (ره)

قبل از آغاز جنگ جمل در نكوهش شهر بصره و مردم آن ديار مانند خطبه پيشين فرمود

نقش عوامل محيط در انسان

سرزمين شما به آب نزديك(1) و از آسمان دور است، عقل‏هاى شما سست و افكار شما سفيهانه است. پس شما نشانه ‏اى براى تيرانداز، و لقمه‏ اى براى خورنده، و صيدى براى صيّاد مى ‏باشيد.


  1. منجّمان با رصد کردن دریافته اند که دورترین نقطه زمین از معدّل النّهار، منطقه اُبُلّه (مرکز شهر بصره است) ((شرح ابن ابی الحدید ج1 ص268)).
سیاسی اخلاقی علمی 
ترجمه ها

لطفاً برای انتخاب یک ترجمه، برروی نام مترجم کلیک کنید.

سخنى از آن حضرت (ع) در همين معنى:

سرزمينتان به آب نزديك است و از آسمان دور. مردمى سبك عقل هستيد و بردباريتان سفيهانه. آماج هر تير بلاييد و طعمه هر خورنده و شكار هر كس كه بر شما تاخت آورد.

از سخنان آن حضرت است در همين موضوع (بصره و مردم آن):

زمين شما به دريا نزديك، و از باران آسمان دور است. عقولتان سبك، و خردهاتان سفيهانه است. پس هدف هر تيرانداز، و لقمه هر خورنده، و شكار هر شكارچى هستيد.

و از سخنان آن حضرت است در اين باب:

سرزمين شما به آب نزديك است، و دور از آسمان، خردهايتان اندك است و سفاهت در شما نمايان، نشانه تير بلاييد و طعمه لقمه ربايان و شكار حمله كنندگان.

از سخنان آن حضرت عليه السّلام است مانند آنچه را كه (در مذمّت بصره و اهل آن) بيان كرده مى فرمايد:

(1) زمين شهر شما نزديكست به آب (دريا) و دور از آسمان (زيرا در نشيب واقع است، يا آنكه بواسطه اخلاق رذيله رحمت الهى از شما دور است)

(2) عقلهاى شما سبك و حلم و بردبارى شما در غير موضع استعمال ميشود (چنانكه مصالح امر دنيا و دين خود را بدست زنى داده از شترى پيروى نموديد)

(3) پس (بر اثر سبكى عقل و نقص حلم) براى تيرانداز نشانه و براى خورنده لقمه و براى حمله كننده شكاريد (بواسطه كمى فهم و نادانى لشگر بيگانه را بديار خود راه داديد كه شما را هدف منظور خويش قرار داده، اموالتان خورده مبتلى و گرفتارتان ساخته اند).

بخشى از خطبه آن حضرت (عليه السلام) در همين زمينه:

سزمين شما به آب نزديک است و از آسمان دور، عقلهايتان سبک و افکارتان سفيهانه است! از اين جهت شما هدف خوبى براى تيراندازان هستيد و لقمه چربى براى مفت خواران و شکار خوبى براى صيّادان و درندگان!