ترجمه حکمت 396 نهج البلاغه

وَ قَالَ (عليه السلام): الْمَنِيَّةُ وَ لَا الدَّنِيَّةُ، وَ التَّقَلُّلُ وَ لَا التَّوَسُّلُ؛ وَ مَنْ لَمْ يُعْطَ قَاعِداً، لَمْ يُعْطَ قَائِماً. وَ الدَّهْرُ يَوْمَانِ، يَوْمٌ لَكَ وَ يَوْمٌ عَلَيْكَ، فَإِذَا كَانَ لَكَ فَلَا تَبْطَرْ، وَ إِذَا كَانَ عَلَيْكَ فَاصْبِرْ.

ترجمه: محمد دشتی (ره)

اخلاقی اجتماعی 

راه خوب زيستن

و درود خدا بر او، فرمود: مرگ بهتر از تن به ذلّت دادن و به اندك ساختن بهتر از دست نياز به سوى مردم داشتن است. اگر به انسان نشسته در جاى خويش چيزى ندهند. با حركت و تلاش نيز نخواهند داد.

روزگار دو روز است، روزى به سود تو، و روزى به زيان تو است، پس آنگاه كه به سود تو است به خوشگذرانى و سركشى روى نياور، و آنگاه كه به زيان تو است شكيبا باش.

ترجمه ها

لطفاً برای انتخاب یک ترجمه، برروی نام مترجم کلیک کنید.

و فرمود (ع): مرگ، آرى. خوارى و پستى، نه. به اندك ساختن و دست به سوى اين و آن دراز نكردن. آن كس كه اگر بنشيند، چيزى به دستش نيايد، اگر هم بايستد چيزى ندهندش.

روزگار، دو روز است، روزى كه به زيان توست و روزى كه به سود تو است. روزى كه به سود توست، سرمست مشو و روزى كه به زيان توست، شكيبايى ورز.

و آن حضرت فرمود: مردن نه پستى و خوارى، و رضا به اندك نه دست توسل به ديگران. آن را كه بدون كوشش نصيبى ندهند با كوشش هم سهمى نمى دهند.

روزگار دو روز است: روزى به سود تو، و روزى به زيان تو. هرگاه روزى به سود تو بود گردنكشى مكن، و هرگاه روزى به زيان تو بود شكيبا باش.

[و فرمود:] مردن و خوارى نبردن، و به اندك ساختن و به اين و آن نپرداختن، و آن را كه نصيب به آسانى به دست نيايد با كوشش با آن برنيايد.

و روزگار دو روز است روزى از تو و روزى به زيان تو، در روزى كه از توست سركشى بنه و در روزى كه به زيان توست تن به شكيبايى ده.

امام عليه السّلام (در باره زير بار زور و پستى نرفتن) فرموده است:
1- مرگ (براى جوانمرد) برگزيده و نيك است نه پستى و خوارى،
2- و به اندك راضى شدن خوب است نه نزديك رفتن و چاپلوسى كردن (از توانگران)
3- و هر كه باو نشسته داده نشود (بى سعى و كوشش چيزى بدست نياورد) ايستاده هم داده نشود (با تلاش بسيار هم چيزى بدست نخواهد آورد، پس بايد در طلب و خواستن افراط ننمود و مرتكب فعل حرام نشد كه مقدّر خواهد رسيد)
4- و روزگار دو روز است: روزى براى خوشى و كامرانى تو، و روزى براى سختى و ناكاميت، پس روزى كه براى خوشى تو بود در خوشى خود سركشى مكن (ناسپاس مباش) و روزى كه براى سختى تو بود شكيبا باش (بيتابى مكن و خود را پست مساز).

امام عليه السلام فرمود: مرگ آرى اما تن دادن به پستى هرگز و قناعت به‌ مقدار كم آرى ولى دست نياز به‌سوى ديگران دراز كردن، نه. آن‌ كس كه با تلاش معتدل و صحيح چيزى را به دست نياورد با تلاش نادرست و بى‌ رويه چيزى به‌دست نخواهد آورد.

دنيا دو روز است: روزى به سود توست و روزى به زيان تو. در آن روز كه به سود توست مست ومغرور مباش و آن روز كه به زيان توست صابر و شكيبا باش.