ترجمه خطبه 235 نهج البلاغه
وَ مِنْ كَلَامٍ لَهُ (علیه السلام) قَالَهُ وَ هُوَ يَلِي غُسْلَ رَسُولِ اللَّهِ (صلی الله علیه وآله) وَ تَجْهِيزَهُ:
بِأَبِي أَنْتَ وَ أُمِّي يَا رَسُولَ اللَّهِ لَقَدِ انْقَطَعَ بِمَوْتِكَ مَا لَمْ يَنْقَطِعْ بِمَوْتِ غَيْرِكَ مِنَ النُّبُوَّةِ وَ الْإِنْبَاءِ وَ أَخْبَارِ السَّمَاءِ خَصَّصْتَ حَتَّى صِرْتَ مُسَلِّياً عَمَّنْ سِوَاكَ وَ عَمَّمْتَ حَتَّى صَارَ النَّاسُ فِيكَ سَوَاءً؛ وَ لَوْ لَا أَنَّكَ أَمَرْتَ بِالصَّبْرِ وَ نَهَيْتَ عَنِ الْجَزَعِ لَأَنْفَدْنَا عَلَيْكَ مَاءَ الشُّئُونِ وَ لَكَانَ الدَّاءُ مُمَاطِلًا وَ الْكَمَدُ مُحَالِفاً وَ قَلَّا لَكَ وَ لَكِنَّهُ مَا لَا يُمْلَكُ رَدُّهُ وَ لَا يُسْتَطَاعُ دَفْعُهُ. بِأَبِي أَنْتَ وَ أُمِّي اذْكُرْنَا عِنْدَ رَبِّكَ وَ اجْعَلْنَا مِنْ بَالِكَ.
ترجمه: محمد دشتی (ره)
به هنگام غسل دادن پيامبر صلّى اللّه عليه و آله و سلّم فرمود
در سوگ پيامبر صلّى اللّه عليه و آله و سلّم
پدر و مادرم فداى تو اى رسول خدا با مرگ تو رشته اى پاره شد كه در مرگ ديگران اينگونه قطع نشد، با مرگ تو رشته پيامبرى، و فرود آمدن پيام و اخبار آسمانى گسست. مصيبت تو، ديگر مصيبت ديدگان را به شكيبايى واداشت، و همه را در مصيبت تو يكسان عزادار كرد. اگر به شكيبايى امر نمى كردى، و از بى تابى نهى نمى فرمودى، آنقدر اشك مى ريختم تا اشك هايم تمام شود، و اين درد جانكاه هميشه در من مى ماند، و اندوهم جاودانه مى شد، كه همه اينها در مصيب تو ناچيز است. چه بايد كرد كه زندگى را دوباره نمى توان بازگرداند، و مرگ را نمى شود مانع شد. پدر و مادرم فداى تو، ما را در پيشگاه پروردگارت ياد كن، و در خاطر خود نگهدار.
ترجمه ها
لطفاً برای انتخاب یک ترجمه، برروی نام مترجم کلیک کنید.
به هنگام غسل دادن و كفن كردن رسول الله (ص) فرمود:
پدر و مادرم به فدايت يا رسول الله. با مرگ تو رشته اى گسسته شد كه با مرگ ديگران گسسته نشده بود: رشته نبوّت و اخبار غيبى و آسمانى. حادثه خاصى بود مرگ تو. به گونه اى كه آنان كه به مصيبت مرگ تو دچار شدند ديگر مصيبتها را از ياد بردند و همگان يكسان در مصيبت مرگ تو عزادار شدند. اگر ما را به شكيبايى فرمان نداده بودى و از گريستن و زارى كردن منع نكرده بودى، آن قدر مى گريستيم تا سرشكمان را به پايان رسانيم. درد جدايى تو در رفتن درنگ مى كند و رنج و اندوه تو چون يار سوگند خورده اى همواره با ماست. در سوگ تو، هر چه بيقرارى كنيم، باز هم اندك است، ولى مرگ چيزى است كه كس را ياراى راندن و توان دفع كردن آن نيست. پدر و مادرم به فدايت، ما را نزد پروردگارت ياد كن و ما را در ياد خوددار.
از سخنان آن حضرت است كه به وقت غسل و تجهيز رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله بيان فرمود:
پدر و مادرم فداى تو باد اى رسول خدا، هر آينه با مرگ تو قطع شد چيزى كه با مرگ ديگران قطع نمى شود و آن نبوت و احاديث دين و خبرهاى آسمانى است. خصوصيت مصيبت تو چنان است كه تمام مصيبت زدگان عالم را به مصيبتشان به تسليت و آرامش نشاند، و عموميت مصيبتت در اين است كه دل احدى از مردم در مصيبت تو فارغ از غم نيست، و اگر نه اين است كه ما را به صبر امر، و از جزع نهى فرموده اى، هر آينه تا خشك شدن اشك چشم بر تو مى گريستيم، و اين درد براى ما بى درمان مى ماند، و حزن و اندوهمان هميشگى بود، ولى اين همه در مصيبت تو كم است، اما بر گرداندن مرگ و دفع آن از كسى مقدور نيست. پدر و مادرم فدايت، ما را نزد پروردگارت به ياد آر، و در خاطر خود نگاه دار.
[هنگامى كه رسول خدا (ص) را مى شست و كفن مى كرد، گفت:]
پدرم و مادرم فدايت باد، با مرگ تو رشته اى بريد كه در مرگ جز تو -كس چنان نديد- پايان يافتن دعوت پيامبران و بريدن خبرهاى آسمان، چنانكه -مرگت- ديگر مصيبت زدگان را به شكيبايى واداشت و همگان را در سوكى يكسان گذاشت، و اگر نه اين است كه به شكيبايى امر فرمودى، و از بيتابى نهى نمودى، اشك ديده را با گريستن بر تو به پايان مى رسانديم. و درد همچنان بى درمان مى ماند، و رنج و اندوه، هم سوگند جان، و اين زارى و بيقرارى در فقدان تو اندك است، ليكن مرگ را باز نتوان گرداند، و نه كس را از آن توان رهاند. پدر و مادرم فدايت، ما را در پيشگاه پروردگارت به ياد آر و در خاطر خود نگاه دار.
از سخنان آن حضرت عليه السّلام است كه آنرا هنگام غسل دادن و كفن كردن رسول خدا صلّى اللَّه عليه و آله فرمود:
(1) پدر و مادرم به فداى تو باد اى رسول خدا همانا به مرگ تو بريده شد چيزيكه با مرگ ديگران (پيغمبران) بريده نگرديد از نبوّت و احكام الهى و اخبار آسمانى (زيرا بعد از هر پيغمبرى به پيغمبر پس از او وحى نازل مى شد، ولى چون تو خاتم پيغمبرانى بعد از وفات تو بكسى وحى نازل نمى شود، و در مصيبت خود) خصوصيّت داشته و يگانه هستى بطوريكه از ديگر مصيبتها تسليت دهنده مى باشى (چون مصيبت تو از هر مصيبتى بزرگتر است) و (بر اثر رحلت خود از دنيا) عموميّت دارى بطوريكه مردم در (ماتم) تو يكسانند (هيچكس در اين مصيبت بى اندوه نيست)
(2) و اگر امر به شكيبايى و نهى از ناله و فرياد و فغان نفرموده بودى هر آينه (در فراق تو) سر چشمه هاى اشك چشم را (با گريه بسيار) خشك مى كرديم، و درد و غمّ پيوسته و حزن و اندوه هميشه باقى بود، و خشك شدن اشك چشم و دائمى بودن حزن و اندوه در مصيبت تو كم است ولى مرگ چيزى است كه بر طرف نمودن آن ممكن نبوده دفع آن غير مقدور است،
(3) پدر و مادرم به فداى تو باد، ما را از نزد پروردگارت بياد آورده در خاطر خويش نگاه دار (ما را فراموش نكرده آمرزش گناهانمان را از حقّ تعالى بخواه).
پدر و مادرم فدايت باد اى رسول خدا، با مرگ تو چيزى قطع شد که با مرگ ديگرى قطع نگشت و آن نبوّت و پيام آوردن (از سوى خدا) و اخبار آسمان بود. ولى مصيبت تو اين اثر را داشت که تسلى دهنده در برابر مصائب غير توست (و با توجّه به اين، مصائب ديگر در نظرم کوچک و کم اهميّت است اضافه بر اين) مصيبت تو آن قدر گسترده است که عموم مردم در آن عزا دارند. اگر تو ما را به صبر و شکيبايى امر نفرموده بودى و از جزع و بى تابى نهى نمى کردى، آن قدر بر تو گريه مى کرديم که اشکهايمان تمام شود و اين درد جانکاه هميشه برايمان باقى بود و حزن و اندوهمان دائمى، و همه اينها در مصيبت تو کم بود; امّا چه مى توان کرد، چون مرگ چيزى است که نمى توان آن را باز گرداند و قدرت بر دفع آن نيست. پدر و مادرم فدايت باد ما را در پيشگاه پروردگارت ياد کن و ما را هميشه به خاطر داشته باش.